انسان موجودی ایستا و بی حرکت نیست بلکه سالک و رونده است و مقصود این حرکت و سلوک نیز لقا الله است قرآن کریم خطاب به همه انسان‌ها می‌فرماید :

یا ایها الانسان انک کادح الی ربک کدحا فملاقیه.

همه افراد بشر مؤمن و کافر مسافر الی الله هستند و همگی آنان به ملاقات پروردگارشان خواهند رسید با این تفاوت که مؤمنان جمال و مهر حق را ملاقات می‌کنند و کافران جلال و قهر او را.

یکی خدا را با وصف ارحم‌الراحمین ملاقات می‌کند و دیگری او را به وصف اشد المعاقبین.طریق و راه رسیدن به خداوند و ملاقات او نامحدود است و انسان از هر راهی که برود به خدا می‌رسد تنها یک راه صراط مستقیم و راه هدایت است و دیگر راه‌ها منحرفند.

صراط مستقیم و راه های انحرافی را کتب آسمانی و خصوصاً قرآن کریم معرفی کرده‌اند و این انسان است که باید راه خودش را مستقیم انتخاب کند یا از طریق نهر بزرگ صراط المستقیم به عمق دریا برسد و یا از طریق جویبارهای پیچ در پیچ برود و در کناره های دریا بماند. صراط  مستقیم نزدیک‌ترین و سالم‌ترین راه رسیدن به خداست.

در تاریکی می‌روند

حال آنان که در شک و تردید و جهل و غفلت راه انحرافی را برمی گزینند راه تاریک را نمی‌توانند طی کنند و در راه های انحرافی نور و روشنایی وجود ندارد پس مانند کسی هستند که گه گاه نوری خیره کننده می‌آید و می‌رود در پرتو نور می‌روند و تا خاموش می‌شود توقف می‌کنند.

یَکَادُ الْبَرْقُ یَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ کُلَّمَا أَضَاءَ لَهُمْ مَشَوْا فِیهِ وَإِذَا أَظْلَمَ عَلَیْهِمْ قَامُوا  وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَأَبْصَارِهِمْ إِنَّ اللَّهَ عَلَی? کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ

نزدیک است که آن برقِ [بسیار رخشنده ، روشنیِ] چشم‌های آنان را برباید؛ زمانی که آنان را روشنی دهد، در آن روشنی راه می‌روند و چون محیط را بر آنان تاریک کند، می‌ایستند و اگر خدا می‌خواست [شنواییِ] گوش و [بیناییِ] چشم آنان را نابود می‌کرد؛ زیرا خدا بر هر کاری تواناست.(بقره/20)

زمین گیر هستند

اطاعت از وسوسه های شیطان ضعف و زبونی برای اینان می‌آورد که توان رفتن را از اینان می‌گیرد با گناهانی که مرتکب می‌شوند آن چنان راه می‌روند که تو گویی خزنده ای هستند مانند مار و تمساح.

وَاللَّهُ خَلَقَ کُلَّ دَابَّةٍ مِنْ مَاءٍ فَمِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلَی? بَطْنِهِ وَمِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلَی? رِجْلَیْنِ وَمِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلَی? أَرْبَعٍ یَخْلُقُ اللَّهُ مَا یَشَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَی? کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ

و خدا هر جنبنده‌ای را از آبی [که به صورت نطفه بود] آفرید ، پس گروهی از آن‌ها بر شکمشان راه می‌روند، و برخی از آن‌ها به روی دو پا حرکت می‌کنند، و بعضی از آن‌ها به روی چهار پا راه می‌روند. خدا آنچه را بخواهد می‌آفریند؛ مسلماً خدا بر هر کاری تواناست.(نور/45)

فمنهم من یمشی علی بطنه

غیبت می‌کنند و تهمت می‌زنند و زبانشان نیش دارد و این حرکت واقعی به سمت خدا را از اینان سلب می‌کند. شما بگویید کسی که با شکم راه می‌رود به مقصد می‌رسد؟!

گروهی با خوردن مال حرام و رشوه و ربا و مال یتیم آن چنان اند که چهار پا راه می‌روند .

فمنهم من یمشی علی اربع

خوب دقت کنید اعمال انسان طریقه راه رفتن او را بر پل صراط ترسیم می‌کند، چرا که قیامت روز ظهور اعمال ما می‌باشد آنچه در این دنیا انجام دادیم و چشمانمان توان دیدن باطن اعمال را نداشت در قیامت باطن و رفتار و نیت‌هایمان را به ما نشان می‌دهند؛ عده‌ای در طی این مسیر مانند کسانی اند که با صورت بر روی زمین افتاده و خود را می‌کشند .

أَفَمَنْ یَمْشِی مُکِبًّا عَلَی? وَجْهِهِ

به معنای زیبایی اینان مانند کسانی راه می‌روند که زمین گیر هستند و ذلیل می‌باشند و تنها گناه و نافرمانی خدا اینان را فلج کرده در این دنیا مصداق‌های فراوانی را می‌بینیم آنان که با اعمالشان در مرداب گناه فرو می‌روند و هر چه دست و پا می‌زنند فقط غرق می شوند. آری هدف‌های پوچ ثروت و لذت و دنیا و شهوت آنان را از خدا غافل ساخته است.

مؤمنان در نور مطلق راه می‌روند

خداوند به صراحت بیان می‌دارد که برای راه رفتن در این دنیا نیاز به نور و روشنایی دارید و این چراغ روشن تنها با ایمان و تقوا حاصل می‌شود خورشید ایمان و هدایت آن چنان راهشان را روشن می‌کند که هیچ گاه گرد گناه و خطا نمی‌روند. آری خدا هدایتشان کرده است.

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَآمِنُوا بِرَسُولِهِ یُؤْتِکُمْ کِفْلَیْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَیَجْعَلْ لَکُمْ نُورًا تَمْشُونَ بِهِ وَ یَغْفِرْ لَکُمْ غڑ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ

ای مؤمنان! از خدا پروا کنید و به پیامبرش ایمان آورید تا دو سهم از رحمتش را به شما عطا کند، و برای شما نوری قرار دهد که به وسیله آن [در میان مردم] راه سپارید و شما را بیامرزد، و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.(حدید/28)

راست قامتند

رونده صراط مستقیم ایستاده و استوار قدم بر می‌دارد و به سلامتی این راه پرخطر و پر پیچ و تاب را طی می‌کند. حال شما بگویید کدام گروه بهتر راه می‌روند آنان که می‌خزند و زمین‌گیرند و ذلیلانه روی زمین کشان کشان در تاریکی مطلق طی مسیر می‌کنند و یا کسانی که در روشنایی و نور مطلق و در حال ایستاده راه می‌روند؟!

أَفَمَنْ یَمْشِی مُکِبًّا عَلَی? وَجْهِهِ أَهْدَی? أَمَّنْ یَمْشِی سَوِیًّا عَلَی? صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ؛ آیا کسی که نگون‌سار و به صورت افتاده حرکت می‌کند، هدایت یافته‌تر است یا آنکه راست قامت بر راه مستقیم می‌رود.(ملک/22)

نور چیست؟

مرگ و زندگی به معنای کفر و ایمان و در حقیقت مرگ و زندگی معنوی آمده است. آری ایمان یک عقیده خشک و خالی یا الفاظی تشریفاتی نیست بلکه به منزله روحی است که در جسم و جان افراد با ایمان دیده می‌شود و در تمام وجود و زندگی آدمی اثر می‌کند منظور از نور علاوه بر قرآن و تعلیمات پیامبر(صلی الله علیه وآله) و امامان(علیهم السلام) بینش و درک تازه ای است که ایمان به خدا به انسان می‌بخشد و افق دید او را از زندگی مادی و چاردیواری عالم ماده فراتر می‌برد و در عالمی فوق‌العاده وسیع قرار می‌دهد و پیامبر(صلی الله علیه وآله) می‌فرمایند: مؤمن با نور خدا نگاه می‌کند. أَوَ مَنْ کَانَ مَیْتًا فَأَحْیَیْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا یَمْشِی بِهِ فِی النَّاسِ کَمَنْ مَثَلُهُ فِی الظُّلُمَاتِ لَیْسَ به خارجٍ مِنْهَا غڑ کَذَ?لِکَ زُیِّنَ لِلْکَافِرِینَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ

آیا کسی که [از نظر عقلی و روحی] مرده بود و ما او را [به وسیله هدایت و ایمان] زنده کردیم، و برای وی نوری قرار دادیم تا در پرتو آن در میان مردم [به درستی و سلامت] زندگی کند، مانند کسی است که در تاریکی‌ها [یِ جهل و گمراهی] است و از آن بیرون شدنی نیست؟! اینگونه برای کافران [به خاطر لجاجت و عنادشان] آنچه انجام می‌دادند، آراسته شد [تا گمان کنند اعمالی را که انجام می‌دهند نیکوست.] (انعام/122)