سفارش تبلیغ
صبا ویژن

در انتظار ظهور

در روایات اسلامی دوست و هم نشین به مثابه وصله لباس دانسته شده است لذا کسانی را در دایره ی دوستان و معاشران خود وارد کنید که هم شأن و همسنگ شما باشد این حداقل و کف معیارهای گزینش دوستان است.


 

 چرا که بهتر است با کسانی که به لحاظ معنوی و معرفتی بالاتر از ما هستند معاشرت و مراوده داشته باشیم.

 

دوری از چهار گروه

امام باقر (علیه السلام) می فرماید: پدرم به من سفارش فرمودند، با چند نفر نه هم نشین باش و نه هیچ راهی را با آنان برو و نه سخنی با آنان بگو: عرض کردم چه کسانی اند؟ فرمود:

1- دروغگو (که دور را نزدیک و نزدیک را دور می نماید)

2- فاسق و گناهکار (تو را به کمتر از لقمه ای می فروشد)

3- احمق (که می خواهد به تو سودی برساند آسیب می رساند)

4- کسی که رابطه اش را با فامیل قطع کرده (که رحمت خدا به او قطع شده) (تحف العقول ص 319)

معاشرت با افراد پست و گناهکار، علاوه بر اینکه بر اخلاق و رفتار ما و فرزندانمان تأثیرات فوق العاده مخربی خواهد داشت، موجب سوءظن و بدبینی و بی اعتمادی دیگران به ما شده و خوبان از ما فاصله خواهند گرفت. چرا که این یک قاعده عقلی و علمی است که جاذبه و دافعه می بایست در یک فرآیند مطلوب و سالم قرار گیرد. خوبی ها را جذب و بدیها را دفع نموده یک سیستم سالم مثل بدن ما آنچه مفید است را جذب آنچه مضر است را دفع می کند.

خانواده هم به مثابه یک سیستم سالم در تعاملات و ارتباطات اجتماعی نباید از این قاعده معقول و منطقی تخلف نماید.

امام باقر(علیه السلام) در این باره می فرماید: "آن کسی که با ناکسان و فرومایگان بیامیزد پست و حقیر خواهد شد." (مستدرک- ج2- ص 64)

امام علی (علیه السلام) تصریح فرموده اند، معاشرت با مردم فاسد بپرهیز چرا که طبع تو، انحرافات و ناپاکی های آنان بطور ناخودآگاه جذب میکند. (شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج 2 ص 272)

 

 

و در جای دیگر می فرماید: "از هم نشینی با کسی که تو را به غفلت می کشاند و حریص می گرداند بپرهیز، زیرا که تو را به خواری گرفتار می کند و به هلاکت می افکند." (شرح غررالحکم ج 3 ص 303)

امیرمؤمنان علی (علیه السلام) ضمن تأکید به معیار مذکور تأکید فرموده اند: بیشترین صلاح و دوستی در هم نشینی با خردمندان و عاقلان است. (شرح غررالحکم ج 5 ص 327)

و نیز تأکید فرموده است: دوست همچون وصله لباس توست پس آنرا هم شکل و هم سان خود برگزین.

 

بهترین شاخص معاشرت

در بین تمامی معیارها و مشخصه های دوستان و معاشران، اصلی ترین شاخص این است که محصول و خروجی معاشرت، ایجاد آرامش، دوری از گناه و معصیت، تقویت بهینه شاختی و علمی در بین شما و اعضای خانواده بویژه فرزندان باشد.

معاشرتی که نتیجه آن غیبت و حسادت و ناراحتی و ناآرامی و اضطراب و خودنمایی باشد. نه تنها هدر دادن سرمایه فهم زندگی یعنی عمر و اوقات گرانبها می باشد بلکه آسیب ها و آفت های خانمانسوز و آزاردهنده ای است که پیامدهای تلخ و گزنده آن اگرچه فاصله پس از پایان محالست نمایان می شود ماهها و حتی سال های بعد در رفتار و اخلاق خود، همسر و فرزندان بروز و ظهور یابد.

 

عدم تغییر حالت

یکی دیگر از مؤلفه های معاشران و هم نشینان ممتاز این است که ثروت، ریاست موقعیت های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، تغییری در رفتار و گفتار آنان در ارتباط با اطرافیان شان ایجاد نکند. افراد ضعیف النفس همواره به رنگ محیط و موقعیت خود درمی آیند. متزلزل و بی ثباتند. با فقر و نداری به ذلت و خواری و با ثروت و موقعیت بالاتر به غرور و خودخواهی می رسند. مثل حوض کوچکی که با دو تا هندوانه که درونش انداخته می شود سرریز می شوند و ظرفیت پذیرش پُست و مال و مقام بالاتر را ندارند.

 

نکته مهم

در پایان یادآوری این نکته مهم لازم است که مبادا در ایجاد ارتباط و طراحی معاشرت و انتخاب دوستان و معاشران دچار افراط و تفریط های سلیقه ای شد. به عبارتی دیگر نباید با این تصور که معاشران و هم نشینان ما می بایست در همه زمینه ها با ما همسو و همسال باشند به جذب و دفع اطرافیان خود بپردازیم. و یا از آن طرف با هر کس و در هر جا رابطه دوستی برقرار کنیم. چاره چیست؟ معیار کدام است؟

همانطور که قبلاً اشاره شد معیار و شاخص اصلی در انتخاب معاشران، اعتقادات و شاخص های شرعی و عقلی است نه تمایلات و امیال شخصی و فردی، لذا هر آن کس که در دین و رعایت حلال و حرام خدا قرار گرفت از دوستان و یاران ما و هر آن کس که از این دایره پا فراتر نهاد و بدون توجه به اصول و ارزش های دینی به معاشرت و تعاملات پرداخت و تذکر و امر به معروف و نهی از منکر نیز بسی تأثیر بود، از دایره دوستی خارج می شود. 


+نوشته شده در جمعه 92/4/28ساعت 6:43 صبحتوسط سیدمحمدرضا سبحانی نیا | نظرات ( ) |



روزی به مرحوم آیت الله بهجت(ره)  گفتند : کتابی در زمینه اخلاق معرفی کنید
فرمودند:
لازم نیست یک کتاب باشد یک کلمه کافیست که بدانی "خدا " می بیند..


+نوشته شده در یکشنبه 92/4/23ساعت 11:29 عصرتوسط سیدمحمدرضا سبحانی نیا | نظرات ( ) |





شیعه کشی

گروه های تکفیری و سلفی مصر با حمله به مراسم میلاد امام زمان (عج) نزدیک قاهره، دانشمند مستبصر مصری را به شهادت رساندند.تکفیری های مصر یکشنبه شب، «شیخ حسن شحاته» فارغ التحصیل الازهر را به همراه سه تن دیگر از پیروان اهل بیت(ع) از جمله برادر این عالم بزرگ، به شهادت رساندند.

خبرگزاری ها خبر داده اند که گروه های افراطی سلفی با اجیر کردن عده ای چماق دار و اراذل و اوباش، از آنها خواستند با حمله به مراسم جشن پیروان اهل بیت (ع) به مناسبت میلاد امام زمان (عج) در روستای «زاویة أبومسلم» در منطقه هرم در استان "الجیزة" نزدیک قاهره، حاضران در این مراسم را به شهادت برسانند.

در نتیجه این اوامر و تحریک اهالی منطقه علیه پیروان اهل بیت (ع)، چماق داران با حمله به منزلی که مراسم جشن در آن برگزار شده بود چهار تن از جمله شیخ حسن شحاته، دانشمند مستبصر و برادرش را به همراه دو تن دیگر با سلاح سرد به شهادت رساندند؛ و بقیه حاضران در این مراسم را نیز به شدت ضرب و جرح کردند. مهاجمان سپس آن خانه و چند خانه دیگر شیعیان را به آتش کشیدند.

این خبر تلخ و شوک آور افکار عمومی مسلمانان جهان را در برابر سوالی مهم قرار داد، چرا در مصر جنبشهای سلفی تکفیری این گونه قدرت یافته اند که چنین جسورانه و آشکار، افرادی از مذهب تشیع را صرفا به خاطر عقاید خود به قتل می رسانند؟

این خبر وقتی شگفت انگیز تر می شود که به یاد آوریم انقلاب فوریه مصر با آرمان های برگرفته از اندیشه بیداری اسلامی به پیروزی رسید. درباره زمینه و علل این فاجعه نکاتی چند به استحضار خوانندگان عزیز می رسد.


1-فراموش شدن اندیشه تقریب در مصر

یکی از بزرگترین دستاوردهای دهه های گذشته جامعه الازهر به عنوان مهم ترین نظام آوزشی دینی اهل تسنن و حوزه علمیه قم آغاز فرایند تقریب مذاهب اسلامی بود. شیخ فقید و روشن اندیش الازهر شیخ محمود شلتوت و مرجع تقلید فقید شیعیان آیت الله بروجردی با تلاشهای روشن بینانه خود نهال وحدت را میان مسلمین کاشتند. در مکاتبات این دو فقیه فرزانه نهایتا فتوای معروف شیخ شلتوت به عنوان شیخ الازهر درباره شیعیان صادر شد که اعلام می داشت:مذهب جعفری معروف به مذهب امامی‌اثناعشری، مذهبی است که شرعاً پیروی از آن مانند پیروی از مذاهب اهل‌سنت جایز است. و سزاوار است مسلمانان این مطلب را بدانند و از عصبیت و طرفداری‌های بیجا و بدون حق و حمایت از مذهب معینی خودداری کنند. دین خدا و شریعت او تابع مذهبی نیست یا منحصر در مذهبی نیست. هر کس به مقام اجتهاد فائز گردد عنوان مجتهد بر او بار، و در نزد خدای تعالی عملش مقبول خواهد بود.

خشونت سلفی ها

و جایز است برای کسی که اهلیت نظر و اجتهاد را ندارد از ایشان تقلید کند و به آنچه در فقه‌شان مقرر داشته اند عمل بنماید، و در این مسئله بین عبادات و معاملات تفاوتی نیست».

 این فتوای مهم و همراه بر بصیرت که با راه اندازی دارالتفریب میان مذاهب ادامه یافت، با نگاه و حمایت علمای بصیر و آگاه شیعه همراه شد. این نگاه پس از زعامت آیت الله بروجردی توسط مراجع دیگر نیز ادامه یافت ،به گونه که رهبر کبیر انقلاب اسلامی امام خمینی نیز بر این باور اعتقاد داشتند و فرموند: ما با مسلمین اهل تسنن یکی هستیم،‌ واحد هستیم که مسلمان و برادر هستیم، اگر کسی کلامی بگوید که باعث تفرقه بین ما مسلمانها بشود بدانید که یا جاهل هستند و یا از کسانی هستند که می‌خواهند بین مسلمانان اختلاف بیندازند.

2- ضعف های جدی الازهر

اما متاسفانه این روزها در مصر و در برخی دیگر از مشورهای اسلامی به جای علمای روشن اندیشی مانند شیخ شلتوت، افراد متحجر، افراطی و خشونت طلبی صاحب فتوا و منبر شده اند که به جای تقریب به تکقیر می اندیشند. متاسفانه نفوذ وهابیت و سلفی ها در برخی جریانهای سیاسی مصر به حد خطر ناکی رسیده است. علنا در برخی منابر سخنان تحریک کننده ای گفته می شود و دعوت به خشونت علیه شیعیان شکلی رسمی یافته است.

اگرچه جامعه الازهر تا کنوت خود تحت سلطه وهبیون و تکفیری ها نبوده است ،اما در شرایط فعلی برخی اقدامات،موضع گیری ها و یا سکوتهای بی مورد آنها عملا موضع سلفیها را تقویت می نماید.


 واکنش الازهر هم دیرهنگام و هم کمی عحیب است. الازهر مصر در بیانیه ای قتل چهار شیعه در روستای ابومسلم در الجیزه را حادثه‌ای خونین توصیف و تاکید کرد که این جنایت یکی از بزرگ‌ترین گناهان کبیره و از اعمال منکری است که شرع آن را به شدت حرام کرده و قانون نیز مرتکب این عمل را مجازات می‌کند.

الازهر با تاکید بر حرمت خون و اینکه اسلام، مصر و مصری‌ها قتل به دلیل عقیده یا مذهب و فکر را نمی‌شناسند، افزود که این حوادث برای مصری‌ها عجیب است و هدف از آن نیز برهم زدن ثبات کشور در این لحظه حساس است و اینکه مصری‌ها را به سمت فتنه سوق دهند و بر این اساس دولت و ملت مصر باید هوشیار باشند.

در این بیانیه همچنین به این حدیث شریف اشاره شده است که «اگر مسلمانان شمشیر به روی همدیگر بکشند در آن صورت قاتل و مقتول در جهنم خواهند بود».

درباره این واکنش دو نکته باید اشاره شود:اول این که آیا مسلمانان شیعه در جیزه علیه سلفی ها شمشیر کشیده بودند؟ یا این که فقط آنها فقط در حال برگزاری جشن نیمه شعبان بوده اند؟

نکته بعد این است که الازهر با توجه به احتمال رشد خشونت های فرقه ای چه کرده بود؟آیا آنها برنامه مدون و کارایی را داشتند که بتوانند خشم کور افراطی های سلفی را خاموش و افکار عمومی را نسبت به خطرات ورود به تنشهای فرقه ای آگاه کنند؟ به نظر می رسد با صرف صدور یک بیانیه کار الازهر تمام نمی شود.

3- ناتوانی های محمد مرسی و برخی جهت گیری های او

یکی از مهم ترین سوالهای به وجود آمده در افکار عمومی مسلمانان این  است که چگونه دولتی که برآمده از اخوان المسلمین مصر است این گونه رفتار می کند؟ اخوان المسلمینی که برپایه اندیشه سید قطب،بنا و عبده شکل گرفت که نواندیشی دینی را برپایه وحدت پی می گرفتند.

البته مرسی رییس جمهور و قندیل نخست وزیر مصر طی بیانیه هایی جداگانه این اقدام را محکوم کرده اند. اما متاسفانه برخی بی تدبیری ها و اقدامات آنها نیز زمینه ساز خشونت علیه شیعیان بوده است. برای مثال محمد غنیم پزشک و یکی از فعالان شیعه در این باره می گوید:  هرچند رئیس جمهور مصر حادثه حمله به شیعیان را محکوم کرده است اما باید یادآور شد که من به عنوان رئیس جنبش جریان شیعی و به نمایندگی از شیعیان مصر بارها از رئیس جمهور مصر که گفته بود من رئیس جمهور همه مصری ها هستم تقاضای ملاقات کردم اما وی که با صوفی ها و تمامی مذاهب مصر دیدار کرده بود حاضر نشد با نمایندگان شیعه دیدار کند.


همچنین ما از شیخ الازهر نیز بارها تقاضای دیدار کرده بودیم اما وی تا کنون به این تقاضاهای ما پاسخی نداده است.

به علاوه این حمله دقیقا یک هفته پس از برگزاری گردهمایی افراطیون سلفی در مصر با هدف کمک به تروریست های سوریه و بیان مواضع افراطی علیه شیعیان منطقه اتفاق افتاد. در این گردهمایی که اظهارات توهین آمیز بسیاری ضد پیروان اهل بیت (ع) مطرح شد، "محمد مرسی"، رئیس جمهور مصر، حضور داشت.


+نوشته شده در شنبه 92/4/8ساعت 8:13 عصرتوسط سیدمحمدرضا سبحانی نیا | نظرات ( ) |



مسلماً فتنه های بعد از انقلاب اسلامی در راستای براندازی نظام اسلامی و یا انحراف در مسیر انقلاب بوده است و در آینده تا انقلاب اسلامی به راه صحیح خود ادامه می دهد، فتنه ها در برابر آن ظهور و بروز می کنند. همه فتنه ها دارای ویژگیهای عمومی و اهداف مشخص و خصوصیات مشابه هستند. مدلهای حاکم بر فتنه های مقابل انقلاب اسلامی از اصولی کلی و متشابه  پیروی می کنند. باید آنها را شناخت و نسبت به انعقاد نطفه فتنه ها حساس بود و اطلاع رسانی کرد و بصیرت عمومی را افزایش داد. 
ویژگیهای عمومی فتنه های مقابل انقلاب اسلامی ایران را می توان دسته بندی اصولی کرد. چند نمونه آن به شرح زیر است. 
 
1- همه فتنه ها بلا استثناء دارای برنامه و مدیریت پشت صحنه هستند. شناخت برنامه ها از قبل می تواند به دفع آنها یا حتی خنثی کردن آنها در نطفه کمک کند. مدیریت پشت صحنه فتنه ها، گرچه ممکن است متفاوت باشد، ولی می توان آنها را تا حدی شناسائی کرد و اطلاع رسانی به موقع بسیار کار ساز است. 
 
2- در همه فتنه ها حق و باطل در هم تنیده و مخلوط می گردد. هرچه امتزاج حق و باطل گسترده تر و عمیق تر باشد، فتنه را گسترده تر و پیچیده تر می کند. کمک به آحاد جامعه برای تشخیص و تفکیک حق و باطل و هدایت آنها برای سنجیدن افراد با حق و جلوگیری از سنجیدن حق با افراد و یا به عبارتی تفکیک بین فرد و حق کمک کننده است. 
 
3- فتنه بدون عقبه و ایدئولوژی فکری در حد یک آشوب، اغتشاش یا نا آرامی یا نارضایتی محدود می شود. عقبه قدرتمند فکری است که فتنه را شعله ورتر و گسترده تر می کند. پس شناخت عقبه فکری فتنه ها و شاخصه های حاکم بر تفکرات فتنه زا کمک می کند تا از گسترش فتنه جلوگیری شود. بهترین راه کار چنگ زدن و متوسل شدن به گفتمان زلال امام (ره)، گفتمان انقلاب اسلامی و گفتمان رهبری عزیز است. نشان دادن وجه تمایزات تفکرات فتنه زا با گفتمان انقلاب اسلامی و روشنگری در این حوزه کار را بر فتنه گران سخت و ثقیل می کند. بیان ساده امام بسیار جاذب و زلال است که می تواند آلودگی های فکری فتنه گران را بسیار ساده نشان دهد. 
 
4- فتنه اگر جایگاه اجتماعی و اقتصادی نداشته باشد، شکل نمی گیرد و یا گسترده و خطر زا نمی شود. شناسائی پایگاهها و اقشاری که فتنه می تواند آنها را بسیج کند و اطلاع رسانی و انجام کار فرهنگی به موقع با آنها می تواند پایگاههای فتنه را محدود یا محو کند. لذا همواره باید این پایگاهها رصد گردد و نسبت به ایجاد آنها حساسیت وجود داشته باشد. 
 
5- فتنه گران و عاملان اصلی فتنه ها و پیروان اصلی آنها عمدتاً از سقوط اخلاقی رنج می برند و گرفتار چرب و شیرین دنیا شده اند. دنیا طلبی و قدرت طلبی مشی فتنه گران است. لذا برای نظام حاکم اسلامی که مشی و مرامی غیر از این دارد، می توان مدعی شد که این نکته از نقاط ضعف و پاشنه آشیل فتنه است و به راحتی قابل تشخیص و رصد و اطلاع رسانی به موقع است. با بررسی این خصوصیات در زندگی عوامل فتنه و روشنگری مناسب می توان چرخهای فتنه را پنچر کرد و آن را زمین گیر نمود. 
 
6- فتنه گران از نقاط ضعف و چالش های نظام بیشترین بهره برداری را می کنند. به عبارتی ضعف های موجود در نظام بهترین خوراک و مناسبترین زوایا برای رشد و شکل گیری فتنه است. پس همواره باید ضعف های طبیعی و ضعف های ساختگی مورد توجه و رصد قرار گیرند و نسبت به بر طرف کردن آنها یا اطلاع رسانی صادقانه به مردم اقدام کرد و فرصت ها را از فتنه و فتنه گران گرفت. 
 
7- ضعف های در حوزه های اقتصاد نظیر معیشت مردم، گرانی، تورم، بیکاری، عدم امنیت شغلی، تحریم می تواند توسط فتنه گران مورد بهره برداری قرار گیرد و فتنه گران به سبب آن یار گیری کنند و چتر بازی نمایند. 
 
نارسائی در بر آورده کردن حقوق آشکار مردم، خصوصاً تنگ نظریهای در ایام انتخابات، توپ کاری بین مسئولان در رابطه با حقوق عمومی، رقابت های ناعادلانه، تبعیضات عمومی، عدم توجیه به موقع تصمیمات شورای نگهبان، پارتی بازی مسئولان، بکارگیری اقوام و خویشان مسئولان در کنار خود (نظیر اینکه بعضی مسئولان همسر خود را مشاور خود می کنند)، و .... می تواند ذهنیات جامعه را موقتاً آماده برای پذیرش افکار و رفتارهای فتنه گران کند. 
آنچه مسلم است و تجربه نشان داده است آن است که می توان با مقابله صحیح و به موقع با فتنه، آن را به نفع نظام اسلامی چرخاند و به عنوان عواملی جدید برای تحکیم و تثبیت هر چه بیشتر انقلاب اسلامی بکار گرفت. برای این منظور می توان راهکارهائی را مد نظر قرار داد. مثلاً :
 
1- هر قشر جامعه، هر صنف جامعه، هر گروه اجتماعی جامعه و هر .... نسبت به تشکیل یک اتاق فکر یا یک شبکه اتاق فکر اقدام نماید و زمینه ها و بستر های ایجاد فتنه را نظاره گر باشد و به موقع اقدام کند. از به هم پیوستن آنها شبکه ملی بوجود می آید. 
 
2- شناسائی و درک صحیح و تحلیل خوب و جامع از شرایط توسط امام (ره) و رهبر انقلاب همواره پته فتنه گران را بر آب ریخته است. لذا اطاعت از رهبری و گوش به رهنمود های ایشان می تواند همزمان از شل گیری و فراگیری فتنه ها جلوگیری کند و در عوض نظام اسلامی را در دل و جان جامعه عمق بیشتری بخشید. 
 
3- داشتن آمادگی کامل برای مراحل مختلف اعم از هجمه فکری، اقدام عملی، حرکت میدانی و بسیج عمومی یک راهکار اثر بخش و باز دارنده در مقابل هر فتنه ای است. لذا از فرد و گروه نسبت به این آمادگی در سطوح مختلف اعم از مدرسه، مسجد، دانشگاه، خانواده، محله و ..... باید توجه ویژه داشته باشد. 
 
4- بدیهی است که شناخت و معرفی طرحهای فتنه گران و افشای به موقع آنها به خوبی می تواند نقشه ها را نقش بر آب کند. 
 
5- هر فتنه ای تکیه گاههائی دارد. شناسائی آنها و بر هم زدن نظم آنها راه کاری است مؤثر. باید تکیه گاه را لرزاند تا فتنه گران به زیر بریزند و دسترسی عوامل فتنه به تکیه گاه خود مختل گردد. 
 
6- یکی از اموری که در جریان فتنه ها ناخود آگاه و طبیعی شکل می گیرد، تشویش اذهان عمومی است که مستقیم یا غیرمستقیم در فتنه نیز درگیر نیستند. باید نسبت به آزاد سازی ذهن مردم از تشویش اقدام به موقع و مستمر کرد. 
 
در نهایت پیشرفت جهشی و بالا رفتن توانمندی های کشور به صورت ملموس خود بهترین ابزار برای جلوگیری از ایجاد و رشد هر فتنه است. پس هر چه بیشتر مسئولان به کار و تلاش و خدمت صادقانه و بی منت همت گمارند، کمتر فتنه ها موقعیت بروز و ظهور پیدا می کنند.
  دکتر محمد سلیمانی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی

+نوشته شده در شنبه 92/4/8ساعت 8:3 عصرتوسط سیدمحمدرضا سبحانی نیا | نظرات ( ) |



فتنه است این جهاد، مرسی خان!
فتنهٌ فی البلاد، مرسی خان!
 
کشتگان بنده خدا بودند
روح فرعون شاد، مرسی خان!
 
نیل دیده؛ بپرس عاقبت
کاخ ظلم و فساد، مرسی خان!
 
تشت رسوایی برادری ات
بر زمین اوفتاد، مرسی خان!
 
در روش های خویش مشترکید
تو و ابن زیاد، مرسی خان!
 
آخر آن نامه ات به اسرائیل
کار دست تو داد، مرسی خان!
 
یک نصیحت: مباش تا این حد
نوکر خانه زاد، مرسی خان!
 
خط عبری است روی برچسب
این کلاه گشاد، مرسی خان!
 
یا تو می دانی و غرض داری
یا که بردی ز یاد، مرسی خان!
 
که همین دست فتنه ها بدهند
اصل دین را به باد، مرسی خان!
 
مصر خواهد گداخت فردا  در
آتش این عناد، مرسی خان!
 
دم قابیل گرم، مرسی خان!
روح فرعون شاد، مرسی خان!
(محمد صمیمی)

+نوشته شده در شنبه 92/4/8ساعت 8:0 عصرتوسط سیدمحمدرضا سبحانی نیا | نظرات ( ) |



امام زمان

امام مهدی(عج) چرا غایب است و علّت و جهتش چیست؟ پاسخ این مسئله بسیار مشکل است زیرا که مسئله‌ای عقلی نیست تا با براهین عقلی پاسخ داده شود و نیز عرفی هم نیست تا عرف و عقلا آن را درک کنند، بلکه این موضوع تعبّدی است و باید پاسخ آن از منابع وحی؛ رسول خدا و اهل بیت طاهرینش(علیهم السلام) اخذ شود. وقتی که به اخبار آل محمد(ص) مراجعه می‌کنیم می‌بینیم که اختلاف نظر بسیار در این‌باره وجود دارد. حال شماری از روایت‌ها را بررسی می‌کنیم تا ببینیم کدام دیدگاه مناسب است تا بدان روی آورد.

 

روایت‌ها دلیل غیبت را شش دسته دانسته‌اند:

1. خوف و ترس

شماری از اخبار دلالت دارد که خوف و ترس باعث غیبت مهدی(عج) است که از این جمله است:

حضرت امام صادق(علیه السلام) به نقل از رسول خدا(ص) فرمود: آن شخص [امام مهدی(عج)]باید غایب شود. شخصی سؤال کرد برای چه یا رسول‌الله؟ فرمود: خوف قتل وی در میان است.

منصور دوانیقی ـ خلیفة عباسی ـ حضرت صادق(علیه السلام) را چندین مرتبه آزار داد، ولی روزی آن حضرت را احضار کرد و بعد از آنکه صحبت‌هایشان تمام شد گفت: یا اباعبدالله، یک سؤال از تو می‌پرسم، راستش را به من بگو. امام صادق(علیه السلام) فرمود: من به هیچ کس دروغ نگفته و نمی‌گویم چه رسد به تو. پرسید آیا مهدی موعود تو هستی؟ فرمودند: نه. سؤال کرد: پس کیست؟ جواب داد: ششمین از فرزندان من خواهد بود. باز پرسید: آیا در زمان من می‌آید؟ گفت: نه. دوباره سؤال کرد: آیا در زمان فرزند من خواهد آمد؟ فرمود: نه. سپس حضرت را آزاد کرد.

 

از این حدیث آشکار می‌شود که حاکمان می‌ترسیدند مبادا امام معاصرشان حضرت مهدی(عج) باشد لذا هر خلیفه و پادشاه در کمین بود تا او را بکشد. بنابراین بر امام مهدی(عج) لازم و واجب بود که به خاطر وجوب حفظ نفس، آن هم نفس شریفی که جهان به وجودش بستگی دارد، غایب باشد.

 

2. فرار از بیعت

از اهل بیت(علیهم السلام) نقل شده است که امام مهدی(عج) برای اینکه مشغول‌الذمه کسی نباشد و کسی با او بیعت نکند تا در نتیجه وامدار کسی نباشد، از نظرها پنهان شده است.

حضرت امام صادق(ع) فرمودند: صاحب این امر ـ حضرت مهدی(عج) ـ ولادتش از این خلق روی زمین پنهان است تا اینکه وقتی که ظهور می‌کند هیچ کس بیعت و پیمانی در گردن وی نداشته باشد. خدای تعالی در یک شب فرج حضرت مهدی(عج) را عملی می‌کند.(1)

روایات زیاد دیگری نیز به این معنا نقل شده است که حضرت مهدی(عج) خود می‌فرماید: پدران من هرکدام به گونه‌ای بیعت اصحاب و حتی افراد سرکش زمان خود را بر گردن داشتند ولی من خروج و ظهور می‌کنم در حالی که بیعت هیچ‌کس از سرکشان و طاغوت‌ها بر گردنم نیست.

 

3. تطابق با سایر پیامبران

سدیر گوید: حضرت امام صادق(ع) فرمود:

قائم ما غیبتی دارد که مدتش طولانی است. گفتم: یابن رسول‌الله این غیبت طولانی برای چیست؟ فرمود: همانا خدای عزّوجلّ ابا دارد از اینکه سنّت‌های پیغمبران(علیهم السلام) در غیبت‌هایشان را در مورد امام قائم جاری نکند و برای امام(عج) چاره‌ای نیست جز اینکه دورة غیبت‌هایشان را سپری کند. خدای عزّوجلّ می‌فرماید: «البته شما قطعاً سنت‌های پیشینیان را خواهید گذراند»(2). (3).

 

امام زمان

4. اتمام نقمت بر کافران

وجود امام(ع) برای کافران نقمت است و وقتی که ظهور می‌کند تمامی کافران را می‌کشد و نابود می‌کند مگر کسانی که ایمان بیاورند. هنگامی که امام(عج) ظهور می‌کند باید در اصلاب کفّار، مؤمنی نباشد چنان‌که شیوة ائمة اطهار(ع) چنین بود، زیرا ایشان گویا می‌دیدند که مؤمنی در اصلاب کافران وجود دارد.

 روایت شده است: همانا حضرت حسین(علیه السلام) بعضی از اهل کوفه را در حمله‌هایی که در کربلا به آنها داشت نمی‌کشت با اینکه می‌توانست آنان را بکشد و بعضی دیگر را می‌کشت. دربارة این قضیه از آن حضرت سؤال شد. پاسخ داد: «در صلب آن کسانی که نمی‌کشم از اهل ایمان می‌بینم».(4)

ائمة طاهرین(ع) برای حفظ مؤمنان و ذریّة آنان خانه‌نشین شدند و در میدان جنگ کسی را که مؤمنی در صلبش بود نمی‌کشتند که همین خود یکی از حکمت‌ها و فلسفه‌های غیبت حضرت مهدی(عج) است. اگر آن حضرت ظهور کند برای کافران نقمت است، باید تمامی آنان را بکشد و زمین را از لوث وجودشان پاک گرداند. لذا در غیبت باقی است تا مؤمنان از اصلاب کفّار خارج شده و دیگر مؤمنی در صلب هیچ کافری نباشد.

 

5. امتحان و آزمایش مردم

از فلسفة غیبت آن حضرت امتحان مردم است تا مردم آزمایش شوند و مؤمنان بر دین مقدس اسلام و عقاید حقّه‌اش باقی بمانند و منافقان و مخالفان واضح و آشکار گردند.

زراره می‌گوید، شنیدم حضرت صادق(علیه السلام) می‌فرمود: «حضرت مهدی(عج) پیش از قیام و ظهورش غیبتی دارد. عرض کردم: برای چه؟ فرمود، می‌ترسد و به شکم و گردن خود اشاره کرد. (یعنی دشمنان او را می‌کشند یا شکمش را می‌شکافند یا گردنش را می‌زنند) سپس فرمود: وی همان کسی است که مورد انتظار مردم است که عده‌ای در ولادتش شک دارند. برخی می‌گویند: وقتی که پدرش از دنیا رفت، او هم مرد و پدرش ابتر بود (یعنی فرزندی نداشت). بعضی دیگر می‌گویند دو سال پیش از وفات پدرش متولّد شد. غیبت وی به این علت است که خدای عزّوجلّ دوست دارد که خلق عالم را امتحان و آزمایش کند و در این هنگام اهل باطل می‌خواهند مردم را گمراه کنند در دل‌های مردم شکّ و تردید می‌کنند».(5)

 

6. رشد عقل‌ها

از حکمت‌های غیبت امام مهدی(عج) این است که مسلمانان در باورها، اندیشه‌ها و فقه اسلام، خودکفا می‌شوند و قدرت علمی اسلام را پیشرفت می‌دهند و با بهره‌گیری از روش‌ها و فرمایش‌های بزرگان اهل بیت(علیهم السلام) قدرت و نیروی علمی اسلام را بالا می‌برند تا اینکه اسلام برای همیشه آمادة پذیرش انسان‌های کامل خواهد شد.

حضرت امام سجاد(علیه السلام) به ابوخالد کابلی فرمود: «ای اباخالد مردم زمان غیبت حضرت مهدی(عج) که قائل به امامت آن بزرگوار هستند و انتظار ظهورش را می‌کشند، بر مردم همة زمان‌ها برتری دارند، زیرا خدای تعالی به ایشان به اندازه‌ای عقل، فهم و شناخت داده است که غیبت آن حضرت نزد ایشان به منزلة مشاهده و عیان است و خدا ایشان را همانند کسانی قرار داده است که در رکاب پیغمبر خدا(ص) با شمشیر جهاد می‌کردند (و اینان مقامشان مانند مجاهدان بدر و احد است) ایشانند که حقیقتاً خالص از هر شکّ و شبهه هستند و اینها شیعیان راستین ما و مبلغّان دین و دعوت کنندگان دین خدا هستند؛ هم در پنهانی و هم آشکارا».(6)

 

7. افشای اسرار توسط شیعیان

افشاگری شیعیان از جمله چیزهایی است که دلیل غیبت شمرده شده است، زیرا اینها نمی‌توانستند از نقل اسراری که ائمة طاهرین(علیهم السلام) برایشان بیان می‌کردند و یا معجزات محرمانه‌ای که انجام می‌دادند، خودداری کنند. بلکه افشا می‌کردند و باعث زحمت و گرفتاری امامان(علیهم السلام) می‌شدند و گاهی به قتل و شهادت آن بزرگواران منجر می‌شد.

بزنطی از حضرت ثامن الحجج، علی بن موسی‌الرضا(علیه السلام) نقل می‌کند:

اگر عالمان (امامان و پیشوایان بر حق) کسانی را می‌یافتند که با آنها سخن گویند و آنان نیز اسرار و مطالب محرمانة ایشان را کتمان کنند، البته حدیث‌ها می‌گفتند و حکمت و علم‌های تازه را برای شما پخش می‌کردند و لیکن شما مبتلا و گرفتار افشاگری شدید هستید و هر چه دیدید یا شنیدید پخش می‌کنید و شما مردمی هستید که ما را در قلب‌ خود دوست دارید و محبّت قلبی شما ثابت است ولی کار شما با دل‌هایتان مخالفت دارد.(7)

از این حدیث‌ به دست می‌آید افشاگری شیعه یکی از دلیل‌های غیبت است. چه بسا این دلیل از مصداق‌های دلیل اوّل ـ خوف قتل و تقیه ـ باشد.

 

8. غیبت از اسرار

تمامی این دلیل‌ها، علت، سبب و فلسفة غیبت آن حضرت هستند و علاوه بر اینها حکمت‌های زیادی دارد که از تیررس فکر ما دور است و نمی‌توانیم آنها را درک کنیم و ائمة اطهار(علیهم السلام) هم برای ما بیان نکرده‌اند، زیرا ما ظرفیّت آن را نداشته‌ایم که آنها را بفهمیم. همین بی ظرفیتی باعث انحراف یا ارتداد می‌شود. لذا مصلحت نبود که امامان آنها را بیان کنند.

عبدالله بن فضل هاشمی گوید: شنیدم حضرت امام صادق(ع) می‌فرمود: «صاحب امر غیبتی دارد که ناچار باید واقع شود. در آن غیبت هر کسی که بر باطل است به شک می‌افتد عرض کردم: فدای شما گردم، برای چه باید آن حضرت غایب شود؟

فرمود: ما از طرف خدا مأذون نیستیم آن را برای شما بیان کنیم. عرض کردم: وجه حکمت غیبت آن حضرت چیست؟ فرمود: وجه حکمتش همان وجه حکمت غیبت حجّت‌های خدای تعالی است (چنان‌که خضر، یوسف، یونس و دیگران مدّتی از زمان خود را در غیبت به سر بردند) حکمت غیبت حضرت مهدی(ع) بیان نمی‌شود مگر بعد از آنکه آن بزرگوار ظهور کند، هم چنانکه حکمت‌ کارهایی که حضرت خضر پیغمبر انجام داد مانند شکستن کشتی، روی آب دریا و کشتن یک پسربچة بی‌گناه و ساختن دیوار برای حضرت موسی(ع) آشکار نشد مگر پس از آنکه بنا شد از هم جدا شوند.(8)

 

پی‌نوشت‌ها:

1. علامه مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج 52، ص 96، ح 15.

2. سورة انشقاق (84)، آیات 19 و 84.

3. بحارالانوار، ج 52، ص 90، ح 3.

4. علامه عسکری، سید مرتضی، معانی السبطین، ج 52، ج 2، ح 17.

5. بحارالانوار، ج 51، ص 95، ح 10.

6. همان، ج 52، ص 122، ح 4.

7. همان، ص 110.

8. همان، ص 91، ح


+نوشته شده در یکشنبه 92/4/2ساعت 12:35 صبحتوسط سیدمحمدرضا سبحانی نیا | نظرات ( ) |