مهم این است که انسان در اندیشه اصلاح خطاهاى خود باشد، و بر خطا و گناه اصرار نورزد، تعصّب و لجاجت را کنار بگذارد، و حسن ظنّ بى مورد به خویشتن و چشم پوشى و اغماض از خطاها و گناهان خود را بزرگترین خطا و اشتباه بداند!

حتّى شیطان با اینکه مرتکب بزرگ ترین گناه و خطا شد و بر حکمت خدا خرده گرفت، و دستور سجده بر آدم را غیر حکیمانه شمرد، و تمرّد و سرپیچى را به آخرین مرحله رساند، اگر پرده هاى تعصّب و لجاجت جلو چشم عقل او را نمى گرفت و بر مرکب کبر و غرور سوار نمى شد، راه بازگشت و توبه به روى او باز بود!

ولى غرور و لجاجت سبب شد که نه تنها توبه نکند، بلکه بار شرکت در گناهان همه گنهکاران را نیز بر دوش کشد، چه بار سنگینى که هیچ کس قدرت تحمل آن را ندارد!

و به همین دلیل مولاى ما امیر مؤمنان على(ع) در خطبه قاصعه از نهج البلاغه او را «فَعَدُوُّ اللّهِ اِمامُ الْمُتِعَصِّبینَ وَ سَلَفُ الْمُسْتَکْبِرینَ» مى نامد، و به همگان اندرز مى دهد که از حال او عبرت بگیرند که چگونه محصول هزاران سال عبادت و بندگى را به خاطر یک ساعت کبر و غرور و لجاج از دست داد و او را از صف فرشتگان طرد کرد و به «اسفل السافلین» فرستاد.

هان اى عزیز! اگر خطائى از تو سر زد و مرتکب اشتباه یا گناهى شدى، با شجاعت در پیشگاه خدا به آن اعتراف کن، و با صراحت بگو خدایا! اشتباه کردم، مرا ببخش و عذرم را بپذیر، و مرا از دام شیطان و هواى نفس رهائى ده که تو «ارحم الرّاحمین» و «غفّار الذّنوب» هستى.

این اعتراف و تقاضا به تو آرامش مى دهد و راه اصلاح و قرب خدا را به سوى تو مى گشاید.

بعد از آن براى اصلاح گذشته و جبران بکوش، و بدان این کار نه تنها از مقام انسان نمى کاهد، بلکه به عکس ارزش او را بالا مى برد.

راه قرب به خدا راهى است که تکبر و لجاجت برنمى دارد، بسیارند کسانى که مى توانستند از پیشتازان این راه باشند، ولى بر اثر همین رذیله اخلاقى «غرور و لجاج» از راه بازماندند و در تیه ضلالت سرگردان شدند.

کبر و غرور و لجاج نه فقط در طریق خودسازى از موانع اصلى به شمار مى رود بلکه در وصول به مقامات عالیه علمى و موفقیت هاى اجتماعى و سیاسى نیز این گونه افراد راه به جائى نمى برند، آنها همیشه در عالمى از اوهام و خیالات واهى زندگى مى کنند و در همین عالم مى میرند! و عجب این که آنها همیشه عوامل شکست ها و ناکامى هاى خود را در بیرون جستجو مى کنند در حالى که ریشه اصلى بدبختى و ناکامى در وجود خود آنهاست، و این فرا افکنى بر بدبختى و تیره روزى آنها مى افزاید!